Sanly bilim

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzda bilim ulgamy täze ösüşlere bedew bady bilen öňe barýar. Bilim ul­ga­myň işi­ni döw­re­bap de­re­je­de gu­ra­mak, innowa­si­on teh­no­lo­gi­ýa­la­ry or­naş­dyr­mak, talyp ýaş­la­ra be­ril­ýän bi­li­miň hi­li­ni ýokarlandyr­mak, bu ba­bat­da, mil­li aý­ra­tyn­lyk­la­ry göz öňün­de tut­mak bi­len, dün­ýä tejribe­sin­den ugur al­mak, san­ly bi­lim ul­ga­my­na geç­mek bo­ýun­ça giň möç­ber­li iş­ler alnyp ba­ryl­ýar.

Hä­zir­ki dö­wür­de ýur­du­myz­da 2019-2025-nji ýyl­lar­da san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti ös­dür­me­giň Kon­sep­si­ýa­sy tap­gyr­ma-tap­gyr dur­mu­şa ge­çir­il­ip, öz­gert­me­le­riň ha­ta­ryn­da Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­ tarapyndan 2017-nji ýy­lyň 15-nji sent­ýab­ryn­da tassyklanan “Türk­me­nis­tan­da san­ly bi­lim ul­ga­my­ny ös­dür­me­giň Kon­sep­si­ýa­sy­ny” üstünlikli hereket edýär. Ýurdumyzda san­ly ul­ga­ma geç­mek­lik­de bi­lim ul­ga­my­na uly orun berilip, san­ly bi­li­mi ös­dür­mek üçin, il­kin­ji no­bat­da, bi­lim ul­ga­myn­da zähmet çek­ýän mu­gal­lym­la­rdyr-hü­när­men­le­riň, şeý­le-de bi­lim al­ýan­la­ryň hä­zir­ki za­man komp­ýu­ter teh­no­lo­gi­ýa­la­ryn­dan us­sat­lyk bi­len baş çy­kar­mak­la­ry­nyň zerurdy­gy aýratyn bellenmäge degişli. 

Döwrebap teh­ni­ki se­riş­de­le­riň özboluşlylygy esasynda mag­lu­mat gorlary­ny döretmegi, saklamagy, peýdalanmagy bi­lim iş­gär­le­ri­niň bu ugur­da taýýar­ly­gy­ny kämil­leş­dir­mek boýunça birnäçe wezipeleri döredilýär. 

San­ly bi­lim por­ta­lynyň maglumat gorlaryny amatly ulanmak, elekt­ron poçta, elekt­ron res­mi­na­ma dolanşyk ulgamy, uzak ara­lyk­dan bi­lim al­mak, bäsleşikler, maslahat­lar, webinarlar we beýleki ýokary tehnologiýalary ulanmak arkaly geçirilýän çäreler sanly ulgamynyň mümkinçilikleriniň ýokarydygyny aýdyň görkezýär. Mekdebiň mugallymlarynyň okadýan dersleri boýunça san­ly tehno­lo­gi­ýa­la­ry peýdalanmak arkaly, wideosapaklary taýýarlamak bilen, talyplara bilim bermek üçin döwrebap tehnologiýalar boýunça birnäçe işler alnyp barylýar. 

Şeýle-de döwrebap enjamlary peýdalanyp syýahatçylyk we myhmanhana ugurlarynda sanly 3D tehnologiýalaryny giňden ornaşdyrmagyň we dürli tebigy-taryhy ýadygärlikleri sanlaşdyrmagyň mümkinçilikleri öwrenilýär. 360⁰ panorama suratlaryny almak üçin ýörite Samsung 360 GEAR fotokamerasy peýdalanyp, web sahypalara ornaşdyrmak boýunça birnäçe işleri alnyp barylýar. Sanly bilim tehnologiýalarynyň we VR/AR tehnologiýalarynyň mümkinçiliklerini okuw sapaklaryň hilini ýokarlandyrmak we maglumat binýadyny baýlaşdyrmak maksady bilen dürli emeli aň tehnologiýalary hem peýdalanylýar. Olardan Gemini, OpenAI, Perplexity AI we beýlekiler mysal getirmek bolar.